Regularny przegląd kominiarski to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim gwarancja bezpieczeństwa dla domowników. Zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do tragicznych w skutkach zatruć czadem, pożarów, a także poważnych konsekwencji finansowych. Ten artykuł wyjaśnia, jakie obowiązki spoczywają na właścicielach domów jednorodzinnych oraz mieszkańcach i zarządcach bloków, jak często należy przeprowadzać kontrole i czym grozi ich zaniechanie.
Dlaczego regularny przegląd kominiarski jest tak ważny?
W sprawnie działającej instalacji kominowej nie chodzi tylko o komfort cieplny. To fundamentalny element bezpieczeństwa każdego budynku. Niesprawne lub zanieczyszczone przewody kominowe są jedną z głównych przyczyn pożarów sadzy w kominie, które mogą rozprzestrzenić się na cały budynek. Co więcej, ich niedrożność prowadzi do cofania się spalin do pomieszczeń i emisji tlenku węgla – cichego zabójcy, który co roku jest przyczyną wielu tragedii.
Podstawa prawna: Obowiązek dbania o stan techniczny przewodów kominowych wynika bezpośrednio z art. 62 Ustawy Prawo budowlane. Nakłada on na właścicieli i zarządców nieruchomości obowiązek przeprowadzania okresowych kontroli.
Wymóg ubezpieczyciela: W przypadku pożaru lub zaczadzenia, firma ubezpieczeniowa w pierwszej kolejności sprawdzi dokumentację techniczną budynku. Brak ważnego protokołu z przeglądu kominiarskiego jest częstą podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania.
Przegląd kominiarski w domu jednorodzinnym – obowiązki właściciela
W przypadku domu jednorodzinnego, pełna i niepodzielna odpowiedzialność za stan techniczny instalacji kominowej spoczywa na właścicielu. Oznacza to, że musi on samodzielnie pamiętać o ustawowych terminach i zlecać kontrolę wyłącznie specjaliście z odpowiednimi uprawnieniami. Jest to osobisty obowiązek prawny, którego nie można cedować na nikogo innego.
Częstotliwość kontroli – kluczowe terminy:
- Co najmniej raz w roku: Należy zlecić kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).
- Czyszczenie przewodów jest wymagane częściej, a jego częstotliwość zależy od rodzaju paliwa:
- 4 razy w roku (co 3 miesiące): W przypadku kotłów na paliwa stałe (węgiel, drewno, pellet, ekogroszek).
- 2 razy w roku (co 6 miesięcy): W przypadku kotłów na paliwa ciekłe i gazowe.
Podczas wizyty kominiarz sprawdza drożność i szczelność przewodów, ich stan techniczny, a także prawidłowość podłączenia urządzeń grzewczych. Po kontroli sporządza e-protokół, który jest wprowadzany bezpośrednio do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), stanowiąc oficjalne potwierdzenie wykonania przeglądu.
Przegląd kominiarski w bloku i kamienicy – podział odpowiedzialności
W budynkach wielorodzinnych, takich jak bloki czy kamienice, zapewnienie sprawności instalacji kominowej jest wspólnym zadaniem, a obowiązki są precyzyjnie podzielone między zarządcę a mieszkańców. Ta współpraca ma kluczowe znaczenie, ponieważ zaniedbania po jednej ze stron mogą narazić na niebezpieczeństwo wszystkich lokatorów. Jasne zrozumienie podziału odpowiedzialności jest fundamentem bezpiecznego użytkowania budynku.
Obowiązki zarządcy (spółdzielni, wspólnoty): To zarządca jest odpowiedzialny za zlecenie okresowych kontroli i czyszczenia wszystkich przewodów kominowych w budynku w ustawowych terminach. Do jego zadań należy również poinformowanie mieszkańców o planowanej wizycie kominiarza.
Obowiązki mieszkańca:
- Udostępnienie lokalu w wyznaczonym terminie.
- Dbanie o utrzymanie drożności kratek wentylacyjnych i nawiewników – pod żadnym pozorem nie wolno ich zaklejać ani zasłaniać.
- Niezwłoczne zgłaszanie zarządcy wszelkich nieprawidłowości, takich jak wsteczny ciąg powietrza z kratki, zapach spalin w mieszkaniu czy powtarzające się problemy z wilgocią.
Konsekwencje braku przeglądu – kosztowne błędy i zaniedbania
Ignorowanie obowiązku przeglądu kominiarskiego to lekkomyślne zaniedbanie, które pociąga za sobą łańcuch poważnych konsekwencji, dotykających zarówno sfery finansowej, prawnej, jak i, co najważniejsze, bezpieczeństwa. Każda z nich jest bezpośrednim skutkiem zaniechania podstawowej dbałości o stan techniczny budynku.
Mandat: Kara finansowa w wysokości do 500 zł, nakładana przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, to zaledwie początek. W przypadku uporczywego unikania kontroli, nadzór budowlany może wydać decyzję nakazującą wstrzymanie użytkowania instalacji grzewczej do czasu usunięcia nieprawidłowości.
Problemy z ubezpieczeniem: Brak ważnego protokołu to dla ubezpieczyciela dowód na rażące niedbalstwo właściciela. W ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU) zawsze znajduje się zapis zobowiązujący do dbałości o stan techniczny nieruchomości. Niespełnienie tego warunku jest podstawą do całkowitej odmowy wypłaty odszkodowania po pożarze, co może oznaczać utratę dorobku całego życia.
Utrata gwarancji: Producenci urządzeń grzewczych wymagają regularnych przeglądów komina, aby zapewnić optymalne warunki pracy swoich produktów. Niesprawny komin może prowadzić do uszkodzenia kotła, a w takiej sytuacji producent bezwzględnie odrzuci roszczenie gwarancyjne, obciążając właściciela pełnymi kosztami naprawy.
Najwyższa cena – utrata zdrowia i życia: To najtragiczniejsza i nieodwracalna konsekwencja. Niedrożny komin to prosta droga do zatrucia tlenkiem węgla, który jest bezwonny i niewidoczny. Zapłon sadzy w zanieczyszczonym przewodzie może natomiast wywołać gwałtowny pożar, trudny do opanowania, który zagraża życiu wszystkich domowników. Są to tragedie, którym można było zapobiec.
Jak przygotować się do wizyty kominiarza i zweryfikować jego uprawnienia?
Aby wizyta przebiegła sprawnie, należy zapewnić kominiarzowi swobodny dostęp do kratek wentylacyjnych, urządzeń grzewczych oraz drzwiczek rewizyjnych (wyczystek) w piwnicy lub na strychu.
Przede wszystkim, należy upewnić się, że kontrolę przeprowadza profesjonalista. Osoba wykonująca kontrolę stanu technicznego przewodów musi posiadać kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim. Można poprosić o okazanie stosownego dokumentu. Należy uważać na oszustów, którzy podszywając się pod kominiarzy, próbują jedynie sprzedać kalendarze. Profesjonalista zawsze jest w stanie wylegitymować się odpowiednimi uprawnieniami.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
1. Jak często trzeba robić przegląd kominiarski?
Kontrolę stanu technicznego przewodów przeprowadza się co najmniej raz w roku. Czyszczenie jest wymagane częściej: 4 razy w roku dla paliw stałych i 2 razy w roku dla paliw gazowych i ciekłych.
2. Kto odpowiada za przegląd w bloku – ja czy spółdzielnia?
Za zlecenie kontroli odpowiada zarządca (spółdzielnia/wspólnota). Obowiązkiem mieszkańca jest udostępnienie lokalu.
3. Ile kosztuje przegląd kominiarski?
W domu jednorodzinnym to koszt rzędu 150-250 zł za standardową roczną kontrolę. W budynkach wielorodzinnych koszt rozliczany jest przez zarządcę.
4. Czy muszę mieć papierowy protokół od kominiarza?
Nie, od 2023 roku obowiązuje e-protokół, wprowadzany przez kominiarza do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB).
5. Co grozi za brak ważnego przeglądu kominiarskiego?
Mandat do 500 zł, odmowa wypłaty odszkodowania w razie pożaru, a przede wszystkim – śmiertelne niebezpieczeństwo zatrucia czadem lub pożaru.
6. Sąsiad pali śmieciami i dym cofa mi się do mieszkania. Co robić?
Należy zgłosić to natychmiast zarządcy budynku i straży miejskiej. To niebezpieczna sytuacja, która może świadczyć o niedrożności komina.
7. Zasłoniłem kratkę wentylacyjną w łazience, bo wiało. Czy to niebezpieczne?
Tak, to skrajnie niebezpieczne. Blokuje to cyrkulację powietrza i może prowadzić do nagromadzenia się tlenku węgla, jeśli w mieszkaniu działają urządzenia gazowe.
8. Czy kominiarz musi wejść na dach?
Tak, pełna ocena stanu technicznego komina wymaga sprawdzenia jego części wystającej ponad dach.
9. Mam w domu tylko wentylację grawitacyjną. Czy przegląd też jest obowiązkowy?
Tak. Obowiązek corocznej kontroli dotyczy również przewodów wentylacyjnych, ponieważ ich sprawność jest kluczowa dla bezpieczeństwa.
10. Jak mogę sprawdzić, czy kominiarz ma uprawnienia?
Można poprosić o okazanie dyplomu mistrza kominiarskiego lub zweryfikować go w rejestrach Krajowej Izby Kominiarzy.
